Werkzaamheden in de buitenruimte hebben bijna altijd impact op planten en dieren. De Omgevingswet beschrijft dit als flora- en fauna-activiteiten en stelt duidelijke regels: beschermde planten en dieren mogen niet worden aangetast. Om dit te waarborgen, is het inschakelen van een ecologisch deskundige verplicht. Een onmisbare rol – en misschien wel jouw toekomstige beroep.
Omgevingswet/natuurwetgeving Zorgvuldig werken in de buitenruimte: zo word jij ecologisch deskundige
Onderwerpen
ecologisch deskundige
Omgevingswet
Natuurwetgeving
10 maart 2025
Zorgvuldig werken in de buitenruimte: zo word jij ecologisch deskundige
In deze blog bespreken we wat deze deskundigheid inhoudt en hoe je ecologisch deskundige wordt.
Wat zijn flora- en fauna-activiteiten?
Flora- en fauna-activiteiten zijn alle handelingen in de buitenruimte die effect kunnen hebben op beschermde planten en dieren. Denk aan:
- Het kappen van bomen waarin vleermuizen leven of vogels nestelen
- Het slopen of renoveren van gebouwen waarin beschermde soorten leven
- Het maaien van bermen of schonen van watergangen waar amfibieën leven
- Grondwerkzaamheden die leefgebieden van beschermde dieren aantasten
- Werkzaamheden nabij vogelnesten waardoor het broeden wordt verstoord
Waarom een ecologisch deskundige noodzakelijk is
Een fictieve casus:
Een gemeente wil een oud schoolgebouw met asbest slopen om ruimte te maken voor nieuwbouw. Voorafgaand aan de sloop onderzoekt een ecologisch deskundige de locatie en ontdekt vleermuizen in de spouwmuren. Omdat vleermuizen een beschermde diersoort zijn, moet de sloop zorgvuldig worden voorbereid. De deskundige adviseert om vóór de sloop alternatieve verblijfplaatsen te creëren en de nieuwbouw natuurinclusief te maken met diverse vleermuisvoorzieningen. Daarnaast levert hij of zij de benodigde informatie voor het onderdeel natuur binnen de omgevingsvergunning. Dankzij dit advies voldoet het project aan het wettelijk kader en worden de leefomstandigheden voor vleermuizen verbeterd.
Als ecologisch deskundige ben je verantwoordelijk voor inventarisaties, inspecties en het determineren van soorten.
Wat doet een ecologisch deskundige?
Een ecologisch deskundige is niet hetzelfde als een ecoloog. In principe mag iedereen zich ecoloog noemen, maar niet ecologische deskundige. Deze deskundigheid is gedefinieerd door de Rijksoverheid en vereist specifieke kennis en ervaring.
Het takenpakket van een ecologisch deskundige is breed. Hij of zij:
- Onderzoekt welke beschermde soorten in een gebied voorkomen.
- Adviseert over maatregelen om schade te voorkomen of te beperken.
- Adviseert over de inzet van vrijstellingen en gedragscodes.
- Geeft advies over alternatieve werkwijzen, locaties of periodes.
- Helpt bij de aanvraag van een omgevingsvergunning.
- Stelt ecologische werkprotocollen op voor zorgvuldige uitvoering.
- Begeleidt het zorgvuldig handelen op de werklocatie.
Hoe word je ecologisch deskundige?
Om ecologisch deskundige te worden, heb je twee dingen nodig: kennis en ervaring.
Stap 1: Volg het juiste leertraject
Bij IPC Groene Ruimte bieden we trainingen die je nodig hebt om deze rol te vervullen.
- Training Flora- en Fauna Inspecteur → Je leert hoe je beschermde soorten herkent en onderzoek uitvoert volgens de geldende protocollen en methoden.
- Trainingen Wettelijke natuurbescherming niveau 3 en niveau 4 → Je verdiept je in vrijstellingen, gedragscodes en vergunningaanvragen, leert hoe je analyses maakt en werkprotocollen opstelt.
Na het afronden van dit leertraject heb je de theoretische basis om als ecologisch deskundige aan de slag te gaan.
Stap 2: Bouw praktijkervaring op
Naast kennis is ervaring essentieel. Dit betekent dat je meerdere jaren moet werken onder begeleiding van een ervaren ecologisch deskundige. Je loopt mee bij onderzoeken, vergunningstrajecten en projectbegeleiding, zodat je praktijkervaring opdoet en uiteindelijk zelfstandig aan de slag kunt.
Pas na het succesvol afronden van de trainingen en het opdoen van voldoende praktijkervaring, mag je jezelf ecologisch deskundige noemen.
Waarom nu investeren in training en ervaring?
De Omgevingswet stelt duidelijke eisen: zonder een ecologisch deskundige mogen flora- en fauna-activiteiten niet zomaar uitgevoerd worden. Dit betekent dat er een groeiende vraag is naar goed opgeleide professionals.
Wil jij je ontwikkelen tot ecologisch deskundige of heb je binnen jouw organisatie iemand nodig met deze expertise? Dan is dit hét moment om te investeren in training en ervaring. Voor meer informatie kan je contact opnemen met een van onze experts wettelijke natuurbescherming.
Onze experts wettelijke natuurbescherming
Als senior trainer bij IPC Groene Ruimte is Jessica een expert in wettelijke natuurbescherming. Ze geeft al jaren training op dit gebied en begeleidt deelnemers in hun ontwikkeling. Heb je inhoudelijke vragen of wil je weten welke training het beste bij je past? Jessica helpt je graag verder.
Ronny is senior opleidingsadviseur en heeft uitgebreide kennis van wettelijke natuurbescherming. Hij was medeontwikkelaar van de trainingen op dit gebied en denkt graag mee over welke training het beste bij jou past. Ook bij een bredere scholingsbehoefte, zoals organisatieontwikkeling, ben je bij Ronny aan het juiste adres.
Vanuit haar expertise in groenbeleid en regelgeving onder de Omgevingswet, brengt Susanne theorie en praktijk samen. Ze deelt kennis over beleid, wetgeving en de groene leefomgeving. Ze heeft ervaring als adviseur en traint en ontwikkelt bij IPC Groene Ruimte. Die brede ervaring zet ze nu in om professionals te begeleiden in de complexe wereld van de Omgevingswet.
